Με αφορμή τη Μελέτη του με θέμα "Έλεγχος - Αξιολόγηση Εγκυρότητας Έκθεσης ΟΟΣΑ 2013", ο φαρμακοποιός και μέλος του ΔΣ του ΦΣΑ κ. Γιάννης Δαγρές, μιλώντας στο pharmacorner, επισήμανε ότι: "Η έκθεση του ΟΟΣΑ που παραδόθηκε από τον Οργανισμό στην ελληνική κυβέρνηση, δυστυχώς αποδείχτηκε μια τεράστια απογοήτευση. Οι συντάκτες της, προφανώς μη εξειδικευμένοι στα θέματα που επιχείρησαν να προσεγγίσουν, συνέταξαν κάτι το οποίο βρίθει λαθών, δεν περιέχει κρίσιμα και επίσημα διεθνή δεδομένα από τους πλέον εξειδικευμένους οίκους και οργανισμούς του εξωτερικού για το θέμα, ενώ αποπνέει μια αμηχανία και μία απολογητικότητα σε όλα τα θέματα που αφορούν τα φαρμακεία, καθώς για τα ίδια ακριβώς ζητήματα, σε διαφορετικά σημεία της έκθεσης, καταλήγει σε αλληλοσυγκρουόμενα συμπεράσματα."
Και συνέχισε πως "Φαίνεται ότι ο ίδιος ο ΟΟΣΑ αδυνατεί να καταλήξει κάπου και ενώ προτείνει κάτι σε ένα θέμα, π.χ. τιμές ΜΥΣΥΦΑ και απελευθέρωση αγοράς, σε κάποια σημεία της έκθεσης, σε άλλα σημεία καταλήγει ακριβώς στα αντίθετα συμπεράσματα.
Καθώς έχει γίνει γνωστό ότι δυστυχώς πληρώσαμε σαν κράτος γι’ αυτή την έκθεση, και καθώς η έκθεση αυτή τελικά αποδεικνύεται μια ερασιτεχνική προσπάθεια συντακτών μετρίας έως κακής επιστημονικής επάρκειας, φαίνεται ότι μάλλον ήταν πεταμένα λεφτά.
Για να αξιολογηθούν αυτά τα ειδικά θέματα τα οποία ο ΟΟΣΑ απέτυχε να προσεγγίσει με αξιοπιστία, κανονικά πρέπει να αναζητηθεί συνδρομή από τελείως διαφορετικές διεθνείς πηγές και οίκους που είναι πιο κατηρτισμένες και αρμόδιες για αυτά τα θέματα, όπως είναι ο ΠΟΥ και το πλήθος των εξειδικευμένων οίκων με τους οποίους αυτός συνεργάζεται."
Πιο συγκεκριμένα, στα συμπεράσματα της μελέτης του κυρίου Δαγρέ αναφέρονται τα εξής:
Η Έκθεση του ΟΟΣΑ με τίτλο: «Ελλάδα, Ανασκόπηση Ανταγωνιστικότητας, προκαταρκτική Μελέτη, 2013» συντάχθηκε με σκοπό και ξεκινά στην εισαγωγής της περιγράφοντας ως στόχο να καταδείξει στρεβλώσεις σε αυτό που ο Οργανισμός αντιλαμβάνεται ως «υγιής ανταγωνισμός» σε 4 τομείς της Οικονομίας:
Αγορά τροφίμων, λιανικό εμπόριο, οικοδομική και τουρισμός.
Παρόλ΄ αυτά στην πορεία της Έκθεσης προέκυψαν ως επιπλέον θέματα, που δεν περιγράφονταν στην εισαγωγή της Έκθεσης, η ενασχόληση με τον τομέα των φαρμάκων που δεν αποζημιώνονται και δεν συνταγογραφούνται υποχρεωτικά από επιστήμονες υγείας, καθώς και με τον τομέα της λειτουργίας των Φαρμακείων γενικά.
Τόσο όμως τα φάρμακα που δεν συνταγογραφούνται υποχρεωτικά όσο και τα Φαρμακεία γενικότερα αποτελούν ειδικούς τομείς δραστηριοτήτων μέσα σε μία κοινωνία, και παρόλο που διακατέχονται από κάποια οικονομικά χαρακτηριστικά στη λειτουργία τους, ο πρωτεύων ρόλος τους είναι ξεχωριστός από αυτόν της κοινής Οικονομίας της Αγοράς, καθώς επιτελούν αποστολή υπέρτερου Δημοσίου Συμφέροντος (Dir 2005/36/EC & 2006/123/EC).
Συνεπώς, ως αντικείμενα εξέτασης τόσο τα φάρμακα (συνταγογραφούμενα και μη) όσο και τα Φαρμακεία εκφεύγουν των πλαισίων της Οικονομίας της Αγοράς (άρα και των 4 τομέων με τους οποίους ασχολείται η συγκεκριμένη Έκθεση του ΟΟΣΑ), και φυσικά των αρμοδιοτήτων αξιολόγησης ενός κοινού και μη-εξειδικευμένου Οργανισμού που ασχολείται με οικονομικά θέματα όπως ο ΟΟΣΑ.
Είναι λοιπόν λογικό ότι η συγκεκριμένη Έκθεση του ΟΟΣΑ στην απόπειρά της να ασχοληθεί με αυτά τα εξειδικευμένα θέματα δεν κατόρθωσε να αποφύγει τις δομικές αδυναμίες και την ανεπάρκεια εξειδίκευσης που χαρακτηρίζει έναν μη κατηρτισμένο Φορέα, και να βρίθει έτσι λαθών, έλλειψης τεκμηρίωσης, ανεπάρκεια συλλογής στοιχείων και πληροφόρησης, και λογικών αλμάτων σε όσα αναγράφονται σε αυτή.
Αναφορικά με τα Μ.Υ.Συ.Φα. η Έκθεση του ΟΟΣΑ:
• Ξεκινά παραθέτοντας λανθασμένο και ελλειπή ορισμό περί του τι ακριβώς είναι και δεν είναι τα συγκεκριμένα φάρμακα.
• Αδυνατεί να προσμετρήσει τη σημασία τους για τη Δημόσια Υγεία και τις συνέπειες της ακατάλληλης χρήσης τους για το Σύστημα Υγείας, την Εθνική Οικονομία και την συνολική απασχόληση και παραγωγικότητα του πληθυσμού (απουσιάζει τελείως αυτό το κρίσιμο κεφάλαιο αξιολόγησης από την Έκθεση παρόλη την τεράστια διεθνή βιβλιογραφία επί του θέματος).
• Μεταχειρίζεται εσφαλμένα τα Μ.Υ.Συ.Φα. ωσάν να ήταν κοινά καταναλωτικά προϊόντα, παρόλο που η κοινή πείρα και η εκτενής διεθνής βιβλιογραφία έχουν τοποθετήσει το ζήτημα αυτό στην πραγματική βάση του,
οδηγούμενη έτσι σε λανθασμένα συμπεράσματα επί αυτών και προτείνοντας επιχειρηματικές ιδέες που έχουν προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές υγείας σε χιλιάδες πολίτες και έτσι έχουν αποτύχει και εγκαταληφθεί στο παρελθόν σε άλλες χώρες όπου ίσχυαν κάποτε.
• Προάγει επιπόλαια την έννοια της κοινής εμπορικής ανάπτυξης σε φάρμακα, ειδικά στα οποία αυτού του είδους η ανάπτυξη προκαλεί μεγαλύτερη ζημία στην Εθνική Οικονομία και στη Δημόσια Υγεία από την ελεγχόμενη και αυστηρά ρυθμισμένη κατανάλωση που αποτελεί και τον μόνο κατάλληλο τρόπο χρήσης τους.
• Αμφιταλαντεύεται αμήχανα αναγράφοντας αλληλοσυγκρουόμενες και αλληλοαναιρούμενες παραδοχές (!) στο ερώτημα αν τελικά η απορρύθμιση στη διάθεσή τους βλάπτει ή όχι την τσέπη των πολιτών, παρόλο που το ερώτημα έχει εν πολλοίς απαντηθεί από άλλους αρμοδιότερους Διεθνείς Φορείς, Στατιστικές Εταιρείς και Οργανισμούς των οποίων τα επίσημα δεδομένα είναι ευρέως γνωστά και ευχερώς προσβάσιμα στο κοινό, και τα οποία ως δεδομένα απουσιάζουν τελείως από τη συγκεκριμένη Έκθεση.
• Μετά από όλα τα παραπάνω παραθέτει προτάσεις που φυσικά βασισμένες σε εσφαλμένα και ελλειπή δεδομένα ή σε απλούς γενικής φύσεως ισχυρισμούς είναι και οι ίδιες λανθασμένες, ατεκμηρίωτες (δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα), αόριστες, συνεπώς και μη-έγκυρες και έτσι δεν μπορούν να ληφθούν σοβαρά υπ΄ όψη.
Αναφορικά με τη λειτουργία των Φαρμακείων η Έκθεση του ΟΟΣΑ:
• Υποπίπτει σε ανάλογες αντιφάσεις και αλληλοσυγκρουόμενες παραδοχές (πχ. τις γεωγραφικές ρυθμίσεις των αδειοδοτήσεων Φαρμακείων τις αξιολογεί στις αρχικές σελίδες ως βλαπτικές ενώ αντιθέτως σε επόμενες σελίδες τις αξιολογεί ως ωφέλιμες και απαραίτητες (!)).
• Δεν αναφέρεται πουθενά στην Ευρωπαϊκή Νομοθεσία και Ανώτατη Νομολογία επί του θέματος, ζωτική παράλειψη στοιχειωδών κυρίαρχων δεδομένων που στην ουσία ακυρώνει εξ’ ορισμού την αξιοπιστία και την επάρκεια στοιχείων της Έκθεσης πάνω στο θέμα.
• Επικαλείται μία συγκεκριμένη Μελέτη επί του θέματος (ECORYS 2007) η οποία όμως έχει ήδη χαρακτηριστεί ως στατιστικώς λανθασμένη και μεθοδολογικώς μη-έγκυρη από Διεθνή Στατιστικό Οίκο και της οποίας τα συμπεράσματα έχουν ήδη απορριφθεί, όπως ήταν φυσικό, και από το σκεπτικό Ανωτάτων Δικαστικών Αποφάσεων επί θεμάτων ρυθμίσεων Φαρμακείων σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο όταν χρησιμοποιήθηκε ως στοιχείο.
• Παραθέτει κάποια αγνώστου προέλευσης πανευρωπαϊκά στατιστικά δεδομένα επί των ρυθμίσεων στη λειτουργία Φαρμακείων, τα οποία είναι πολύ διαφορετικά από τα επίσημα που έχουν παρουσιαστεί από το Pharmaceutical Group of the European Union (P.G.E.U.), τον καθ’ ύλην αρμόδιο Πανευρωπαϊκά Φορέα επί του συγκεκριμένου ζητήματος.
• Παραθέτει στο τέλος κάποιες προτάσεις τις οποίες όπως είναι αναμενόμενο κατατρέχουν οι ανεπάρκειες, οι αμφισημίες και τα λάθη της ανάλυσης επί της οποίας βασίζονται,
ενώ προκαλείται εντύπωση από το γεγονός ότι παραθέτει και μία συγκεκριμένη παράδοξη πρόταση επιλεκτικής διάκρισης-αποκλεισμού των ατόμων που έχουν την ιδιότητα του φαρμακοποιού από μία συγκεκριμένη επιλογή αυτενέργειας, η οποία πάντως δύναται να επιφυλάσσεται, κατά τους συντάκτες της Έκθεσης, σε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο εκτός της συγκεκριμένης μερίδας του πληθυσμού (!).
Αναφορικά με τον πόρο 0,4% υπέρ του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (Π.Φ.Σ. – Ν.Π.Δ.Δ.) η Έκθεση του ΟΟΣΑ:
• Τον αναφέρει σε όλα τα σημεία όπου γράφει για αυτόν ως 4% ενώ στην πραγματικότητα είναι 0,4% σύμφωνα με την κείμενη Νομοθεσία.
• Περιγράφει τελείως εσφαλμένα τον πόρο αυτόν αγνοώντας προφανώς τη νομοθετική προέλευσή του καθώς και το πώς και από ποιον εισπράττεται και πώς λειτουργεί στην πραγματικότητα, και έτσι όπως είναι αναμενόμενο του αποδίδει τον λανθασμένο χαρακτηρισμό «κράτηση υπέρ τρίτων» ή/και «φόρο επί των συναλλαγών» που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
• Καθώς οι συντάκτες της Έκθεσης κρίνουν ότι ο πόρος αυτός εισπράττεται από τις εταιρείες (ενώ στην πραγματικότητα και σύμφωνα με τη Νομοθεσία εισπράττεται από τα Φαρμακεία αποκλειστικά),
και έτσι θεωρούν ότι επιβαρύνει τις συναλλαγές (ενώ φυσικά δεν τις επιβαρύνουν εφόσον εισπράττεται εξ’ολοκλήρου από τα Φαρμακεία και αποδίδεται εξ’ ολοκλήρου στον Π.Φ.Σ. χωρίς ενδιάμεσους παρά μόνον παθητικώς και κατά τη διαδικασία),
προτείνουν να καταργηθεί και να αντικατασταθεί με κάτι άλλο που να εισπράττεται εξ’ ολοκλήρου από τα Φαρμακεία (!) (που όμως έτσι ακριβώς γίνεται ούτως ή άλλως στην πραγματικότητα) και να αποδίδεται στον Π.Φ.Σ.,
δηλαδή στην ουσία προτείνουν να καταργηθεί το ισχύον καθεστώς στο συγκεκριμένο θέμα και να αντικατασταθεί με ένα άλλο που θα είναι...απολύτως όμοιο και απαράλλαχτο με το ισχύον καθεστώς που παρόλ΄ αυτά προτείνουν να καταργηθεί (!).
Αναφορικά με τις πιστώσεις των προμηθευτών προς τα Φαρμακεία η Έκθεση του ΟΟΣΑ:
• Ενώ παραθέτει ότι υφίσταται νομοθετικώς πρόβλεψη για 2μηνη πίστωση δεν αναφέρει ότι απουσιάζουν νομοθετικώς και οι ανάλογες ποινικές ρήτρες και τα αντικίνητρα αυτά που θα ενεργοποιούσαν και θα επέβαλαν την εφαρμογή της κατά μήκος της αλυσίδας τροφοδοσίας του φαρμάκου.
• Απουσιάζει τελείως από την Έκθεση η εικόνα που παρουσιάζει η αγορά, κατά την οποία η πρόβλεψη αυτή έχει καταστεί διακοσμητική και ανενεργή καθώς κανείς δεν την εφαρμόζει και κανείς δεν φροντίζει να την επιβάλει, ελλείψει νομοθετικής ισχύος ποινών κι αντικινήτρων.
Επίλογος
Η Έκθεση του ΟΟΣΑ με θέμα: «Ελλάδα, Ανασκόπηση Ανταγωνιστικότητας, προκαταρκτική Μελέτη, 2013» αποτελεί δυστυχώς μία δυσάρεστη έκπληξη πρόχειρης και αναξιόπιστης απόπειρας να αναλυθούν 4 τομείς οικονομικών δραστηριοτήτων στη χώρα μας, ο οποίοι στο μέσο του κειμένο έγιναν αιφνιδιαστικά 6, με μονομερή μετονομασία του τομέα των φαρμάκων και των Φαρμακείων σε «κοινούς τομείς λιανικού εμπορίου» και συνεπαγόμενη διεύρυνση της ανάλυσης και σε αυτούς.
Όπως ήταν αναμενόμενο εξ’ αυτού, το πλήθος των λαθών στα στοιχεία τεκμηρίωσης, της απουσίας κρίσιμων και κοινά αποδεκτών διεθνώς δεδομένων στην επεξεργασία, της ανεπάρκειας ολοκληρωμένης αξιολόγησης όλων των πτυχών των θεμάτων που οδηγεί αναπόφευκτα στο να καταφεύγουν οι συντάκτες της σε λογικά άλματα, της άγνοιας της νομοθεσίας και των συνθηκών λειτουργίας τομέων που εξετάστηκαν, και των αόριστων και αστήρικτων ισχυρισμών φιλοσοφικής φύσεως εκ των οποίων επιχειρείται άδοξα η εξαγωγή ορθολογικών συμπερασμάτων,
κυριαρχούν στο κείμενο και καθιστούν την Έκθεση πρόχειρη, ελλειπή, εσφαλμένη συνολικά, δηλαδή μη-έγκυρη.
Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι η εικόνα που παρουσιάζει η Έκθεση αυτή αφορά άλλη χώρα και όχι την Ελλάδα, ενώ οι συντάκτες της προφανώς είναι τεχνικώς ανεπαρκείς και απληροφόρητοι με το αντικείμενο που καταπιάστηκαν, ενώ δεν φάνηκε από κάπου ότι αφιέρωσαν και τον πρέποντα χρόνο και κόπο ή αναζήτησαν την απαραίτητη εξειδικευμένη βοήθεια που χρειάζονταν, τουλάχιστον για να καλύψουν τα κενά σε γνώση, απόκτηση πληρότητας δεδομένων και σχεδιασμό ειδικής μεθοδολογίας πριν καταπιαστούν με το έργο που ανέλαβαν.
Προτείνεται η επιστροφή της στον Οργανισμό με τον τίτλο: «ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΑ ΛΟΓΩ ΜΗ-ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑΣ», η επίσημη ενημέρωση της Διοίκησης του Οργανισμού περί των παραπόνων επί της ανεπάρκειάς της, και η αξίωση επανασύνταξής της από άλλη ομάδα συντακτών.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, ως γενικός κανόνας και όσον αφορά την αξιολόγηση θεμάτων Υγείας προτείνεται η αναζήτηση αυτής σε διεθνείς και εγχώριες πηγές περισσότερο εξειδικευμένες και κατηρτισμένες επί αυτού, όπως είναι ο καθ’ ύλην αρμόδιος επ΄ αυτού Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) και το πλήθος των εξειδικευμένων διεθνών Οργανισμών και Οίκων με τους οποίους αυτός συνεργάζεται.
Για να δείτε ολόκληρη τη Μελέτη με θέμα "Έλεγχος - Αξιολόγηση Εγκυρότητας Έκθεσης ΟΟΣΑ 2013", πατήστε εδώ.
